ญี่ปุ่นรับมือสังคมสูงวัยขั้นสุด โดยจัดการแข่งฟุตบอลลีกสำหรับผู้สูงอายุในกรุงโตเกียว และสามารถดึงดูดนักเตะสูงวัยมากกว่า 1 พันคนให้มาพัฒนาทักษะกีฬาฟุตบอล และเข้าสู่เส้นทางอาชีพนักเตะแข้งทอง

ในปี 2023 องค์การอนามัยโลก เผยว่า ญี่ปุ่นเป็นชาติที่คนมีอายุยืนยาวที่สุดในโลก เฉลี่ย 84.3 ปี โดยผู้ชายญี่ปุ่นอายุขัยเฉลี่ยอยู่ที่ 81.5 ปี ขณะที่ผู้หญิงอายุยืนกว่า เฉลี่ยที่ 86.9 ปี และในเดือนกันยายน 2023 กระทรวงกิจการภายในและการสื่อสารของญี่ปุ่น ประกาศเป็นครั้งแรกว่า ประชากรญี่ปุ่นมากกว่าร้อยละ 10 มีอายุเกินกว่า 80 ปี

การทำให้ผู้สูงวัยญี่ปุ่นที่อายุ 80 ถึง 90 ปี ยังคงกระฉับกระเฉงเอาไว้ เป็นแรงขับเคลื่อนให้มีการจัดแข่งขันฟุตบอลลีกสำหรับผู้ที่อายุ 80 ปีขึ้นไปในกรุงโตเกียวเมื่อช่วงใบไม้ผลิที่ผ่านมา โดยใช้ชื่อลีก “0-80” ขณะเดียวกันก็มีการจัดแข่งกีฬาประเภทอื่นสำหรับผู้สูงอายุในช่วงวัยนี้ด้วย

ในตอนเริ่มต้นฤดูกาลแข่งขัน มีนักเตะสูงวัยที่อาศัยอยู่ในโตเกียวเข้าร่วมฟาดแข้ง 62 คน โดยถูกจัดเข้าสังกัดใน 3 ทีม ได้แก่ ทีมเรดสตาร์ ทีมไวท์แบร์ และ ทีมบลูฮาวาย โดยแต่ละทีมจะจัดให้มีความสมดุลกันในเรื่องของอายุผู้เล่น

ส่วนกติกาการแข่งขันใช้สนามฟุตบอลมาตรฐาน และผู้เล่นฝ่ายละ 11 คน แต่มีข้อผ่อนปรนบางอย่างให้กับนักเตะอาวุโส เช่น ลดเวลาการแข่งขันเหลือครึ่งละ 15 นาที สามารถเปลี่ยนตัวสำรองได้ไม่จำกัด และห้ามการเข้าสกัดหรือแย่งบอลโดยใช้ไหล่ปะทะและห้ามการสไลด์  

ส่วนการแข่งขันกำหนดให้เริ่มในเดือนเมษายน และหยุดพักช่วงเดือนกรกฎาคมและสิงหาคม เนื่องจากสภาพอากาศร้อนจัด และหากวันที่มีการแข่งขันอุณหภูมิสูงเกินไป ก็จะยกเลิกการเตะในวันนั้น

โตเกียว เอฟเอซีเนียร์ องค์กรจัดการแข่งขันกีฬาที่ตั้งขึ้นในปี 2000 เป็นผู้ดำเนินการแข่งฟุตบอลลีกหลายลีกตามช่วงอายุนักเตะ ซึ่งมีตั้งแต่ลีกสำหรับผู้เล่นที่อายุ 40 ปีขึ้นไปจนถึงมากกว่า 80 ปี

อาโอยามะ เท็ตสุชิ อดีตนักฟุตบอลที่ค้าแข่งต่างประเทศในวัย 68 ปี และยังคงเป็นผู้เล่นอยู่ เล่าถึงลีกผู้สูงวัยญี่ปุ่นว่า

“ในฤดูกาลปี 2008 ลีก 0-60 มีทีมร่วมแข่งขัน 6 ทีม จากนั้นก็มีลีกใหม่สำหรับเมื่อนักเตะมีอายุมากขึ้น โดยลีก 0-70 เริ่มต้นในปี 2012 จากนั้นก็มีลีก 0-65 และ 0-75 ในปี 2017 เพื่ออุดช่องว่างของวัย พอนักเตะลีก 0-75 เริ่มเข้าสู่วัยเลข 8 มีการแข่งเพื่อเตรียมความพร้อมก่อนในปี 2022 ก่อนที่จะเริ่มต้นแข่งขันเป็นทางการในฤดูกาล 2024”  อาโอยามะกล่าว

ในฤดูกาลปี 2023 มีทีมฟุตบอลเข้าร่วมการแข่งขันมากกว่า 50 ทีม และมีผู้เล่นสูงวัยมากกว่า 1,000 คนในการแข่งขัน 4 ลีก โดยลีก 0-65 มี 31 ทีม นักเตะ 620 คน, ลีก 0-70 มี 18 ทีม นักเตะ 499 คน, ลีก 0-75 มี 9 ทีม นักเตะ 187 คน และลีก 0-80 มี 3 ทีม มีนักเตะ 62 คน

“เมื่อตอนที่ผมอายุสัก 50 ไม่เคยนึกเลยว่าจะได้เล่นฟุตบอลต่อมายาวนานขนาดนี้ เป็นเพราะว่านักเตะยังไม่แขวนสตั๊ดแม้ว่าอายุมากขึ้น หลายคนพอถึงอายุเท่านี้ ปัญหาสุขภาพผุดขึ้นมาหมด จึงไม่ใช่ว่าทุกคนจะยังเตะบอลต่อไปได้ นักเตะประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ ยังเล่นต่อไปได้จากลีก 0-60 ถึง 0-70 แต่พออายุ 75 นักเตะจำนวนมากไม่ได้ลงสนามอีกเพราะเร่มเจ็บป่วย สุขภาพร่วงโรย หรือไม่ก็ต้องไปคอยอยู่ดูแลภรรยา” อาโอยามะกล่าว

ส่วนนักเตะที่เอาชนะโรคภัยและอาการบาดเจ็บก็ยังคงลงเล่นต่อไป นักเตะสูงวัยรายหนึ่งบอกว่า ฟุตบอลช่วยลดค่าใช้จ่ายเรื่องการรักษาพยาบาล และเขาแนะนำให้ทุกคนเล่นฟุตบอล

ส่วนการฝึกซ้อม นักเตะส่วนใหญ่จะต้องฝึกซ้อมมากกว่า 10 วันในแต่ละเดือน ซึ่งทำให้พวกเขายังสามารถเคลื่อนไหวได้คล่องแคล่วว่องไว อาโอยามะบอกว่า การที่มีนักเตะสูงวัยเข้ามาร่วมทีมมากขึ้น จะมีการฝึกซ้อมทุกสัปดาห์ในบริเวณรอบๆ โตเกียว และใกล้ๆ กับเมืองคาวาซากิและโยโกฮามา

อาโอยามะบอกว่า ในการแข่งขันนัดหนึ่ง นักเตะทีมไวท์แบร์วิ่งสปีดทะลุกองหลังทีมคู่แข่ง และเข้าทำประตูได้อย่างงดงาม ซึ่งเป็นการทำประตูที่ยอดเยี่ยมของนักเตะวัย 80 ปี  

“เขายังคงหนุ่มแน่นและว่องไว” อาโอยามะกล่าวอย่างชื่นชม

“บางคนในลีก 0-75 พออายุ 79 ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้เหมือนคนอายุ 75 และเสียความมั่นใจ แต่พอขยับไปเตะในลีก 0-80 เขาจะเปลี่ยนไปมีความหวัง และมีพลังวังชากลับมา” อาโอยามะกล่าว

เมื่อนักเตะสูงวัยรับรู้ถึงข้อจำกัดทางร่างกาย แต่พวกเขาก็ยังพยายามอย่างหนักที่จะทำให้ดีขึ้นกว่าเดิม ซึ่งช่วยสร้างความมั่นใจว่า จะทำให้ยังเดินอยู่บนเส้นทางอาชีพค้าแข้งได้ต่อไป

ที่มา
Japanese Senior Footballers Show They Still Have Game in Over-80 Soccer League