ยูกันดาสูญเสียทรัพยากรป่าไม้มากกว่า 1 ล้านเฮคเตอร์ภายในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา เพื่อช่วยหยุดการตัดไม้ทำลายป่าที่รุนแรง  ผู้หญิงในท้องถิ่นจึงเปลี่ยนเศษอาหารให้กลายเป็นถ่านอัดก้อน สำหรับการทำอาหารภายในครัวเรือนของพวกเธอ

ป่าไม้ในประเทศยูกันดาเต็มไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ ทั้งยังมีคุณประโยชน์กับผู้คนในท้องถิ่นและสิ่งแวดล้อม แต่ในช่วงเพียง 20 ปี ยูกันดาสูญเสียทรัพยากรป่าไม้มากกว่า 1 ล้านเฮคเตอร์ ซึ่งสาเหตุหนึ่งของการตัดไม้ทำลายป่า คือ ความต้องการถ่านเพื่อเป็นเชื้อเพลิงในการดำรงชีวิต

นั่นจึงเป็นจุดเริ่มต้นให้ผู้หญิงในท้องถิ่นเกิดไอเดียที่จะพัฒนาถ่านอัดก้อนทางเลือกจากขยะอินทรีย์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเศษอาหาร เพื่อช่วยหยุดยั้งการตัดไม้ทำลายป่าที่กำลังเป็นปัญหาใหญ่ของประเทศยูกันดา

“ประเทศยูกันดาไม่มีกฎหมายการอนุรักษ์ที่เข้มงวดเหมือนกับประเทศเพื่อนบ้าน อย่างเคนยา หรือแทนซาเนีย แต่ยูกันดาเป็นเหมือนตลาดเปิดที่คุณสามารถทำอะไรก็ได้ คุณจะค้าขายอะไรก็ได้ที่นี่” Godliver Businge กล่าว

Godliver Businge เป็นหัวหน้าโครงการ Women’s Earth Alliance (WEA) ประเทศยูกันดา และเป็นผู้ร่วมก่อตั้งโครงการ Uganda Women’s Water Initiative (UWWI) ซึ่งเป็นโครงการที่เปิดโอกาสให้ผู้หญิงในยูกันดาเรียนรู้การทำถ่านอัดก้อน เพื่อใช้ทดแทนถ่านไม้จากป่า โดยถ่านอัดก้อนดังกล่าวทำจากขยะอินทรีย์ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเศษอาหารที่เหลือจากมื้ออาหาร

ถ่านอัดก้อนจากขยะอินทรีย์เหล่านี้ มอบประโยชน์มากมายให้กับผู้หญิงในยูกันดา ประการแรก เป็นวัสดุปลอดสารพิษ และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งยังมีความทนทานกว่าถ่านจากไม้เมื่อใช้ทำอาหารและราคาถูกกว่ามาก ประการที่สอง ช่วยประหยัดเวลา เพราะผู้หญิงเหล่านี้ไม่ต้องเข้าป่าไปตัดไม้มาทำเป็นเชื้อเพลิง และประการที่สาม ช่วยสร้างรายได้ให้กับผู้หญิงในพื้นที่

“สิ่งเหล่านี้ช่วยให้วิถีชีวิตของผู้หญิงในพื้นที่ยังดำเนินต่อไปได้” Hajra Mukasa ผู้อำนวยการของ Women’s Earth Alliance (WEA) ประจำแอฟริกาตะวันออก กล่าว

UWWI เปิดการอบรมให้ความรู้เรื่องการทำถ่านอัดก้อนจากขยะอินทรีย์ โดยใช้บ้านของผู้หญิงในพื้นที่เป็นที่ฝึกสอน ส่วนกระบวนการทำถ่านอัดก้อนชนิดนี้ทำได้ง่ายมาก เริ่มต้นจากการผสมถ่านจากขยะอินทรีย์ที่มีคาร์บอนกับสารยึดเกาะที่ทำจากแป้งหรือดินเหนียว จากนั้นจึงปั้นส่วนผสมดังกล่าวด้วยมือ หรือจะใช้เครื่องจักรทำให้เป็นก้อนกลมก็ได้ แล้วจึงนำไปอบแห้ง เพียงแค่นี้ก็จะได้ถ่านอัดก้อนสำหรับการทำอาหารแล้ว

“เราตระหนักดีถึงความจริงที่ว่า ผู้หญิงของเราเป็นทั้งแม่และภรรยา เราจึงต้องการเน้นย้ำเสมอว่า เราต้องการให้คุณเป็นผู้หญิงที่มีพลัง ช่วยเหลือตัวเองได้ แต่ก็ยังคงความเป็นผู้หญิงแอฟริกันเอาไว้ นั่นคือการให้ความสำคัญกับครอบครัว เพราะเราไม่ต้องการให้การเคลื่อนไหวของเราส่งผลกระทบกับวิถีทางวัฒนธรรมของที่นี่” Hajra Mukasa กล่าว

อ้างอิง
เว็บไซต์โครงการ UWWI 
Local Women Produce Alternative Charcoal to Minimize Deforestation in Uganda
Turning Waste Into Charcoal in Uganda