กองทัพ ‘รถเมล์ไฟฟ้า’ ในประเทศโคลอมเบียกำลังเปลี่ยนโฉมหน้าการขนส่งสาธารณะของเมืองโบโกตา ด้วยการว่าจ้างผู้หญิงให้เป็นคนขับ เพื่อสร้างระบบขนส่งสาธารณะที่ปลอดภัย เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และเกิดความเท่าเทียมทางเพศมากกว่าเดิม

การเสริมพลังของ “ผู้หญิง” ในภาคการขนส่งสาธารณะ กลายเป็นความจริงแล้วในเมืองโบโกตา หลังการเกิดขึ้นของ La Rolita ผู้ให้บริการขนส่งมวลชนรายแรกแบบบูรณาการของเมือง โดย แครอลินา มาร์ติเนซ ซีอีโอของบริษัท

แครอลินา มาร์ติเนซ ซีอีโอบริษัท La Rolita

มาร์ติเนซ ระบุว่า โครงการนี้คือการบุกเบิกที่กำลังเปลี่ยนแปลงพื้นที่การทำงาน ซึ่งเคยถูกมองว่าเป็นของผู้ชาย ให้กลายเป็นโอกาสในการจ้างงาน และการสร้างความเป็นผู้นำให้กับผู้หญิงโคลอมเบีย

บริษัท La Rolita ตั้งอยู่บริเวณตะวันตกเฉียงใต้ของโบโกตา และเปิดให้บริการรถเมล์พลังหญิงในเดือนกันยายน 2022 โดยมีเป้าหมาย คือ การสร้างความเท่าเทียมทางเพศให้เกิดขึ้นในพื้นที่ที่ถูกมองว่าเป็นพื้นที่ของผู้ชาย อย่างเช่น การขับรถเมล์และการซ่อมรถเมล์ โดยช่วงแปดเดือนแรกของบริษัท พวกเขาว่าจ้างผู้หญิงมากกว่า 250 คนมาเป็นคนขับ ซึ่งถือเป็นก้าวสำคัญในการทำลายทัศนคติแบบเหมารวมทางเพศ พร้อมกับส่งเสริมการเดินทางด้วยขนส่งสาธารณะที่ปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าเดิม

“เรากำลังทำงานในพื้นที่ของผู้ชาย เรากำลังจะเปลี่ยนแปลงสิ่งนั้น มีโอกาสเชิงบวกมากมายที่เราจะได้รับจากการที่มีผู้หญิงเป็นคนขับรถเมล์” มาร์ติเนซกล่าว

จากข้อมูลของมาร์ติเนซ คนขับรถเมล์ผู้หญิงเกิดอุบัติเหตุทางจราจรน้อยกว่า โดยคนขับรถเมล์ของ La Rolita มีสถิติการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุบนท้องถนนน้อยที่สุดเป็นอันดับสอง หรือ 72 รายใน 18 เดือน เมื่อเทียบกับบริษัทรถเมล์อื่นๆ

นอกจากนี้ การมีคนขับรถเมล์เป็นผู้หญิงยังช่วยให้ผู้หญิงรู้สึกปลอดภัยมากขึ้น เมื่อเผชิญกับความรุนแรงทางเพศ ซึ่งเกิดขึ้นสูงมากในเขตเมืองโบโกตา โดยมาร์ติเนซยกผลการสำรวจในปี 2020 ที่ระบุว่าผู้หญิงร้อยละ 84.3 ในโบโกตาเคยถูกล่วงละเมิดทางเพศขณะใช้บริการขนส่งสาธารณะ

“เวลาเราเจอผู้หญิงด้วยกัน เราจะรู้สึกว่าสามารถเดินเข้าไปขอความช่วยเหลือจากพวกเธอได้ง่ายกว่า” มาร์ติเนซบอก

ยิ่งไปกว่านั้น มาร์ติเนซยังชี้ว่า การเพิ่มขึ้นของคนขับรถเมล์ที่เป็นผู้หญิงกำลังช่วยเปลี่ยนแปลงทัศนคติเหมารวมทางเพศในสังคมโคลอมเบีย

การสร้างความเท่าเทียมทางเพศของ La Rolita ถือเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงสำคัญในวงการการขนส่งสาธารณะของเมือง เช่นเดียวกับเรื่องการรับมือกับปัญหาสภาพอากาศ โดยแผนปฏิบัติการด้านสภาพภูมิอากาศของเมืองโบโกตา มีเป้าหมายที่จะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของเมืองลงให้ได้ 50% ภายในปี 2050 ขณะเดียวกัน ก็ตั้งเป้าที่จะเปลี่ยนรถเมล์ครึ่งหนึ่งของเมืองโบโกตาให้กลายเป็นรถเมล์ไฟฟ้าภายในปี 2030 ซึ่งรถเมล์ของบริษัท La Rolita จำนวน 195 คัน เป็นรถเมล์ไฟฟ้าทั้งหมด และทำให้จำนวนรถเมล์ไฟฟ้าทั้งหมดของเมืองเพิ่มขึ้นเป็น 1,485 คัน จากรถเมล์ทั้งหมดประมาณ 10,000 คันของเมือง

รถเมล์ของ La Rolita สามารถเดินทางได้ไกลถึง 160 ไมล์ มีไวไฟฟรีภายในรถ มีช่องเสียบที่ชาร์จโทรศัพท์ รวมถึงกล้องวงจรปิด และหน้าจอนำเสนอข่าวและข้อมูลการเดินทาง ทั้งนี้ La Rolita ได้รับคะแนนความพึงพอใจมากถึง ร้อยละ 91 ในช่วงปีแรกของการดำเนินงาน และยังสามารถทำกำไรได้มากกว่า 8.1 พันล้านเปโซโคลอมเบีย หรือประมาณ 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในปี 2023

อย่างไรก็ตาม La Rolita ก็กำลังเผชิญหน้ากับปัญหาขาดแคลนคนขับรถเมล์ผู้หญิง แต่พวกเขาก็พยายามเพิ่มจำนวนคนขับรถเมล์ให้ได้มากที่สุด ด้วยการจัดฝึกอบรมการขับรถเป็นเวลา 2-3 เดือนให้กับผู้หญิงที่สนใจ ซึ่งหลายคนเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยวหรือขับรถไม่เป็นด้วยซ้ำ นอกจากนี้ พวกเขายังจ่ายเงินและอัปเกรดใบขับขี่เพื่อให้คนขับรถของพวกเขาสามารถใช้รถเมล์ไฟฟ้าได้

“นี่คือโอกาสที่ยิ่งใหญ่” อเล็กซานดร้า ปาร์ราโด วัย 32 ปีที่เพิ่งเริ่มขับรถให้ La Rolita กล่าว “มันสะดวกสบายและเป็นระบบระเบียบมากขึ้น และมันคือความเท่าเทียมที่จะเป็นพื้นที่สำหรับให้เราได้เติบโตค่ะ”

อ้างอิง:
เว็บไซต์ La Rolita 
เฟสบุ๊ก La Rolita
Colombia’s Women-Led Electric Bus Fleet Is Reshaping Bogotá’s Public Transit
La Rolita: transforming public transportation in Bogota with gender equity
The Women Bus Drivers Overcoming Stereotypes in Bogotá