วิริญจน์ หุตะสังกาศ

ผู้อ่านทุกคนคงเคยมีวันที่แย่ วันที่โลกใจร้ายกับเรา วันที่ไม่มีใครเข้าใจเราเลย
หลายคนมีวิธีดูแลจิตใจตัวเองด้วยการฟังเพลง เล่นกีฬา คุยกับคนใกล้ชิด นอนพัก อ่านหนังสือ และอื่น ๆ อีกมากมาย

แต่เด็กและวัยรุ่นหลายคนจัดการความรู้สึกของตัวเองไม่ได้ รวมถึงผู้ใหญ่อีกหลายคนด้วย
วันนี้จึงอยากพาทุกคนมามอง 'หนังสือภาพ' ในฐานะสิ่งที่จะทำให้เรามีความสุขอีกครั้ง

หนังสือภาพ - เพื่อนที่เข้าใจ

หนังสือภาพหลายเล่มพูดถึงอารมณ์ที่ซับซ้อนของมนุษย์ที่ทั้งเด็กและผู้ใหญ่สามารถเข้าถึงได้ เป็นพื้นที่ที่ปลอดภัยสำหรับผู้อ่านในการสำรวจและแสดงความรู้สึกของตนเอง 
 

อย่างเรื่อง “คุณสิงโตกับนกน้อย” ของมาริอาน ดูบุค (สำนักพิมพ์ นานมีบุ๊คส์ คิดดี้) ที่เล่าเรื่องการสร้างมิตรภาพที่วันหนึ่งต้องมีการจากลา

คุณสิงโตพบนกน้อยบาดเจ็บ จึงนำมาพยาบาลจนหายดี ทั้งสองใช้เวลาร่วมกันอย่างมีความสุข
แต่เมื่อถึงฤดูที่นกต้องอพยพ นกน้อยจึงบอกลาคุณสิงโตก่อนกลับเข้าฝูงของตน และค่อย ๆ บินหายลับไป
 

คุณสิงโตดำเนินชีวิตต่อไป โดยบอกกับตัวเองว่า "ชีวิตก็เป็นแบบนี้" พลางเดินเข้าบ้าน
แต่เมื่อฤดูใบไม้ร่วมเวียนมาถึง เขาก็ได้ยินเสียงที่คุ้นเคย...

หนังสือเล่มนี้ทำเอาน้ำตาซึม หลายครั้งที่เราต้องผิดหวัง แต่เราก็ยังต้องก้าวต่อไปเช่นเดียวกับคุณสิงโต

เพราะ "ชีวิตก็เป็นแบบนี้" มีทุกข์มีสุข สมหวังและผิดหวัง ล้วนแต่เป็นเรื่องธรรมดา
เหมาะที่จะอ่านในวันที่อยากมีเพื่อนที่แบ่งปันความเสียใจ
เราไม่ได้ผิดหวังอยู่คนเดียวหรอกนะ

หนังสือภาพ - ที่พักใจ

หนังสือภาพไม่ได้บอกให้ผู้อ่านหนีปัญหา
แต่เป็นที่พักพิงชั่วคราวในยามที่เราเหนื่อยล้าเกินกว่าที่จะสู้กับปัญหาในตอนนี้ได้
 

ลองหยิบหนังสือภาพเล่มโปรดมาอ่านซ้ำอีกครั้ง นึกถึงความรู้สึกครั้งแรกที่อ่านหนังสือเล่มนี้
จะเป็นเรื่องตลก เรื่องตื่นเต้น เรื่องเศร้า หรือไม่มีเนื้อเรื่องเลยก็ยังได้
ขอเพียงเป็นสถานที่ที่เราจะก้าวออกจากโลกความเป็นจริงเข้าไปนั่งพักได้สักครู่

สำหรับผู้เขียน หนังสือ 'พักใจ' คือเรื่อง “ปลาสายรุ้ง” ของ มาร์คัส ฟิชเชอร์ (สำนักพิมพ์ อมรินทร์ คิดส์) ที่พิมพ์ซ้ำหลายครั้งแล้วในเมืองไทย

การได้ลูบไปตามเกล็ดแวววาวของปลาสายรุ้ง ชวนให้นึกถึงช่วงเวลาวัยเด็กที่เปิดอ่านหนังสือเล่มนี้และลูบเกล็ดเดียวกัน 
ท้องทะเลที่ปลาสายรุ้งและเพื่อน ๆ อาศัยอยู่ก็เป็นสถานที่ที่คุ้นเคย มองทีไรก็เหมือนหลุดเข้าไปอยู่ในนั้น
 

ข้อดีของหนังสือเล่มนี้คือเกล็ดของปลาสายรุ้งที่มีลักษณะเหมือนเดิมไม่ว่าพิมพ์ซ้ำกี่ครั้งก็ตาม
หากเด็ก ๆ คนไหนยังไม่มีหนังสือเล่มโปรดที่จะเติบโตไปด้วยกัน ลองชวนเขาอ่านปลาสายรุ้งได้นะ

หนังสือภาพ - กาวเชื่อมใจ

ผู้เขียนนึกถึงหัวข้อนี้เมื่อได้ฟังการบรรยายของคุณครูท่านหนึ่งซึ่งรักหนังสือภาพเช่นกัน
คุณครูท่านนี้อ่าน “แม่จ๋า อย่าโมโห” ของ ยุททา เบาเออร์ (สำนักพิมพ์ SandClock Books) แล้วนึกถึงความสัมพันธ์ของตนเองและคุณแม่

หนังสือเล่มนี้พูดถึงแม่เพนกวินที่โมโหและตวาดลูก จนชิ้นส่วนต่าง ๆ ของลูกปลิวกระจัดกระจายไปตามที่ต่าง ๆ
ลูกเพนกวินพยายามรวบรวมชิ้นส่วนของตนเองแต่ทำไม่ได้

สุดท้าย คุณแม่เพนกวินไล่ตามเก็บชิ้นส่วนของลูกไม่ว่าจะอยู่ไกลสุดขอบฟ้าเพียงใดก็ตาม และจบลงที่การขอโทษ
 

เด็ก ๆ หลายคนอ่านหนังสือเล่มนี้แล้วพูดว่า "เหมือนแม่เลย!"
คุณแม่ทั้งหลายได้ยินก็ตกใจว่า เราเคยโมโหลูกขนาดนี้เลยหรือ 
หลายคนอาจตั้งคำถามกับตัวเองต่อว่า เราเคยทำให้ลูกรู้สึก "แตกสลาย" เหมือนลูกเพนกวินไหมนะ

ภาพที่แม่เพนกวินตามเก็บชิ้นส่วนที่แตกสลายมาประกอบดังเดิม คือ การประนีประนอมและขอโทษลูกด้วยการกระทำ แต่ต้องอย่าลืมว่า คำพูดก็มีพลังไม่แพ้กัน 

ผู้ใหญ่ก็ขอโทษเด็กได้ ผู้ใหญ่ผิดได้เหมือนกัน 
หนังสือเล่มนี้อาจเป็นกาวเชื่อมใจแม่ลูก (หรือพ่อลูก) หลาย ๆ บ้านได้นะ

หนังสือภาพ - ความหวัง

มนุษย์ไม่มีวันหยุดเติบโต ยิ่งพบปัญหาและอุปสรรค ก็ยิ่งได้เรียนรู้และแก้ไข
ถึงแม้ว่าต้องใช้เวลาในการก้าวข้ามอุปสรรคบางอย่างก็ตาม

วันไหนที่อยากก้าวข้ามปัญหาสักหนึ่งเรื่อง 
ลองหยิบหนังสือภาพ “แค่ลืมไว้” ของ โดโยฟุกุ มากิโกะ (สำนักพิมพ์ SandClock Books) มาอ่าน

ค่อย ๆ พลิกไปทีละหน้า ค่อย ๆ ซึมซับความรู้สึกของตุ๊กตาแกะที่ถูกลืมไว้บนม้านั่ง
มันต้องมองเจ้าของที่วิ่งจากมันไป

มันโดนอีกาจิกจนเจ็บไปหมด แต่ก็ยังอดทนเพื่อรอเจ้าของกลับมา
มันทนตากฝนทั้งคืน เพื่อรอเจ้าของกลับมา

ไม่ว่าจะเศร้า เจ็บปวด เปียกปอนเพียงใด มันก็ยังอดทนจนผ่านมาได้ เพราะมีความหวังอยู่เสมอว่าจะได้พบเจ้าของอีกครั้ง
หนังสือเล่มนี้จึงบอกว่า เราจะฝ่าฟันอุปสรรคไปได้หากมีความหวัง

บทความนี้ ผู้เขียนขอมอบให้เด็ก ๆ วัยรุ่น และผู้ใหญ่ทุกคนที่ต้องการกำลังใจ
เพราะทุกคนบนโลกนี้ควรได้รับความสุขจากหนังสืออย่างเท่าเทียมกัน

อ่านบทความอื่นๆ ของผู้เขียน
สิ่งแวดล้อมและหนังสือภาพ
หนังสือภาพสำหรับเด็ก : หนังสือภาพสำหรับทุกคน