Skip to main content

ทาสหลายคนเคยสงสัยไหมว่า ทำไมเจ้านาย(แมว) ที่เราเลี้ยงไว้ในบ้าน เวลาจับเหยื่อที่ทั้งมีชีวิตและไม่มีชีวิตได้แต่ละครั้ง มักโยนเล่น หรือไล่ต้อนไปมา วันนี้มาลองหาคำตอบกันดู

จากการศึกษาเมื่อปี 2017 และได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Nature Ecology and Evolution บอกว่า แมวถูกนำมาเลี้ยงดูโดยมนุษย์ครั้งแรกเมื่อราว 8,000 ปีก่อนในประเทศอียิปต์ และได้รับความนิยมแพร่หลายในภูมิภาคโดยรอบ อีกทั้งยังพบว่า แมวเป็นสัตว์ในสปีชีส์ Felis silvestris lybica หรือที่รู้จักในชื่อ แมวป่าแอฟริกัน ก่อนที่พวกมันจะถูกดูดกลืนโดยเมืองที่เกิดใหม่ ทำให้ต้องล่าหนูเป็นอาหาร ขณะที่มนุษย์ก็เริ่มใช้แมวเพื่อควบคุมประชากรสัตว์ฟันแทะ ที่แพร่โรคและลักลอบกินธัญพืชของคน และในบางสังคม เช่น อียิปต์โบราณ และจีน เชื่อว่าแมวเป็นสัตว์นำโชคดี และเป็นที่เคารพนับถือ

ด้าน มาตินา เซเชตติ (Martina Cecchetti) นักวิทยาศาสตร์ด้านการอนุรักษ์ที่ศึกษาพฤติกรรมแมวที่มหาวิทยาลัยเอ็กซ์เตอร์ใน สหราชอาณาจักร บอกว่า แม้เราจะรู้จักและใกล้ชิดแมวมากว่าพันปี แต่แมวเพิ่งถูกนำเข้าไปเลี้ยงในบ้านเมื่อราว 200 ปีมาแล้วเท่านั้น ซึ่งการเลี้ยงแมวในบ้านแบบแท้จริงตามนิยามของเซเชตติ นั้นคือ การคัดเลือกพันธุ์โดยมนุษย์อย่างตั้งใจ 

และจากผลการศึกษาปี 2006 บอกด้วยว่า เนื่องจากพวกมันถูกนำมาเลี้ยงในบ้านได้ไม่นาน ทำให้แมวยังมีสัญชาตญาณหลายอย่างที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษในป่า เช่น การล่าเหยื่อตัวเล็กๆ ซึ่งเศษซากวิวัฒนาการนี้เองที่ทำให้แมวจับเหยื่อแม้ว่าจะไม่หิวเลยก็ตาม ส่วนพฤติกรรมการเล่นของแมว เช่น ตี โยน หรือใช้เล็บคราดกับสิ่งของ ก็มาจากพฤติกรรมการล่าสัตว์ เพราะแมวป่ามักเล่นกับเหยื่อก่อนเพื่อให้เหนื่อยแล้วค่อยกิน เพราะช่วยลดความเสี่ยงจากการบาดเจ็บได้ และด้วยสัญชาตญาณที่กล่วมาข้างต้นทำให้แมวสามารถอยู่รอดได้ในป่าได้ค่อนข้างง่ายดาย

แต่ผลกระทบจากสัญชาตญาณของแมวเหล่านี้ก็ส่งผลบางอย่าง เมื่อผลการศึกษาในปี 2013 บอกว่า แมวบ้านที่ถูกปล่อยให้ออกไปเดินเล่นนอกบ้าน อาจทำให้ระบบนิเวศหยุดชะงักได้ เพราะที่แค่ในประเทศสหรัฐฯ แต่ละปี แมวสามารถฆ่านกได้มากถึง 1.3 พันล้านตัว และฆ่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก 6.3 พันล้านตัวได้เลย และการฆ่าส่วนใหญ่มักมาจากแมวไม่มีเจ้าของอยู่ที่ราว 30 ล้าน - 80 ล้านตัว 

ทีนี้ มนุษย์เราที่เป็นทาสจะช่วยหยุดไม่ให้เหล่าเจ้านายออกไปสร้างความเสียหายได้อย่างไร การวิจัยของเซเชตติ ได้เสนอว่า การสร้างพื้นที่และปล่อยให้แมวเล่นในบ้านให้เพียงพอ อาจช่วยลดความอยากล่าของแมวบางตัวได้ อีกทั้งการให้อาหารคุณภาพสูงที่อุดมด้วยเนื้อสัตว์ช่วยให้สมดุลของธาตุอาหารที่เหมาะสมกับแมวได้ และข้อสำคัญคือ จงจำไว้ว่าแมวเป็นสัตว์กินเนื้อ ดังนั้นถ้าพวกมันได้รับเนื้อไม่เพียงพอ พวกมันก็จะออกไปล่ากินจากที่อื่น

กับอีกวิธีที่ป้องกันไม่ให้แมวที่เลี้ยงไว้ออกไปเที่ยวเล่นและทำลายระบบนิเวศโดยรอบที่อยู่อาศัยแบบไม่รู้ตัวคือ การเลี้ยงระบบปิด พร้อมของเล่นที่มากพอ และมีเนื้อที่ 1.8 ตารางเมตรเป็นอย่างน้อย แต่ถ้าจะพาไปนอกบ้านก็ให้อยู่ในสายจูง เพื่อเป็นการตัดปัญหาไม่ให้สัญชาตญาณนักล่าของพวกมันกำเริบ