จำนวน “คนไร้บ้าน” ในฟินแลนด์เพิ่มขึ้นครั้งแรกในรอบ 11 ปี ตามรายงานการสำรวจล่าสุดของศูนย์เพื่อการพัฒนาที่อยู่อาศัยและการเงิน ที่เผยว่า ในปี 2024 มีคนไร้บ้านจำนวน 3,806 คน เพิ่มขึ้น 377 คนจากปีก่อนหน้า

การเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วของคนไร้บ้านในประเทศที่ได้รับการยกย่องว่า "จัดการปัญหาคนไร้บ้านได้ดีที่สุด" มีคนไร้บ้านที่นอนอยู่ภายนอกอาคาร ตามโถงบันได หรืออาศัยในที่พักฉุกเฉินรวม 694 คน เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 50 ภายในหนึ่งปี และมีรายงานถึงการเพิ่มจำนวนขึ้นของคนไร้บ้านในทุกเมือง ยกเว้นเมือง Lahti ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของฟินแลนด์

มีการระบุถึงสาเหตุที่ทำให้คนไร้บ้านเพิ่มมากขึ้นว่า เกิดจากค่าครองชีพที่สูงขึ้น และการตัดลดเงินช่วยเหลือด้านสวัสดิการสังคม เช่น การตัดเงินช่วยเหลือเรื่องที่อยู่อาศัย ขณะที่มีการเพิ่มขึ้นการฟ้องร้องเพื่อขับไล่คนออกจากบ้าน

“แนวโน้มที่ถดถอยนี้เป็นสัญญาณที่น่ากังวล ผู้กำหนดนโนบายต้องสนใจอย่างจริงจังว่า มีมนุษย์จำนวนมากที่กำลังทุกข์ทรมานจากความไม่เท่าเทียมที่ไม่อาจยอมรับได้ การเพิ่มขึ้นของคนไร้บ้านเป็นสิ่งไม่อาจรับได้ และการแก้ไขปัญหานี้ต้องถูกหยิบยกขึ้นมาเป็นความสำคัญ”  Teija Ojankoski ซีอีโอ Y-Säätiö องค์กรไม่แสวงผลกำไรที่ทำงานแก้ปัญหาคนไร้บ้านในฟินแลนด์กล่าว

คนไร้บ้านในฟินแลนด์ลดลงจากที่เคยมีอยู่ราว 16,000 คนในปี 1986 ล่าสุด ศูนย์เพื่อการพัฒนาที่อยู่อาศัยและการเงิน หรือ ARA ทำการสำรวจคนไร้บ้านทั่วประเทศ พบว่าปัจจุบันมีคนไร้บ้านในฟินแลนด์ราว 3,800 คน

งบประมาณสำหรับที่อยู่อาศัยถูกตัดลดลงครึ่งหนึ่ง ขณะที่ความต้องการบ้านเพิ่มสูงขึ้นถึงเกือบร้อยละ 80 เช่นในเมืองหลวง เฮลซิงกิ ส่งผลให้มีคนไร้บ้านเพิ่มขึ้นในหลายเมือง รวมทั้งในเฮลซิงกิด้วย

“เราพบว่า มีผู้เช่าบ้านจำนวนมากที่ถูกบังคับให้เลิกเช่าเนื่องจากการขึ้นราคาค่าเช่าที่สูงขึ้น ขณะเดียวกันก็มีจำนวนคำขอเช่าอพาร์ตเมนต์ราคาถูกเพิ่มมากขึ้น ตามคำร้องขอของ Kela ซึ่งเป็นหน่วยงานประกันสังคมของฟินแลนด์"  Ojankoski ซีอีโอ Y-Säätiö กล่าว

Janne Hukka ซีอีโอของ Numero หนังสือพิมพ์เพื่อคนไร้บ้านในฟินแลนด์กล่าวว่า การตัดลดงบประมาณด้านสวัสดิการสังคม และความพยายามลดหนี้สาธารณะของฟินแลนด์ เป็นปัจจัยผลักดันไปสู่การที่คนไม่มีบ้านอยู่อาศัย

“รัฐบาลชุดปัจจุบันได้ดำเนินนโยบายที่เข้มงวดเป็นพิเศษ ในการตัดลดสวัสดิการและเงินช่วยเหลือการว่างงาน การสนับสนุนที่อยู่อาศัยสำหรับครอบครัวที่มีรายได้น้อย และข้อยกเว้นสำหรับงานพาร์ทไทม์” Janne กล่าว

"เป้าหมายของพวกเขาคือ การลดการขาดดุลงบประมาณ และพวกเขาดำเนินการดังกล่าวโดยไม่ผ่านการประเมินตามกระบวนการของรัฐสภาตามปกติ ซึ่งโดยทั่วไปแล้วจะพิจารณาผลกระทบสะสมของการเปลี่ยนแปลงนโยบาย นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเสริมจากภาวะเศรษฐกิจของประเทศที่ชะลอตัว และการลดลงของที่อยู่อาศัยราคาประหยัดที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐ" Janne กล่าว

Ojankoski กล่าวว่า เฮลซิงกิเป็นเมืองที่จัดการเรื่องคนไร้บ้านได้ดีที่สุดในโลก และการลดจำนวนคนไร้บ้านทั่วประเทศเป็น “หนึ่งในความสำเร็จที่เรืองรองที่สุดของรัฐสวัสดิการฟินแลนด์”

เธอเรียกร้องให้ทบทวนการตัดลดเงินช่วยเหลือเรื่องบ้าน และทำข้อตกลงใหม่ในหลักการและรูปแบบที่จะทำให้ฟินแลนด์กลับมาเป็นที่อิจฉาของคนทั่วโลกในการจัดการกับปัญหาคนไร้บ้าน

"เป้าหมายของการปฏิรูป คือ การช่วยให้ผู้ที่ได้รับเงินอุดหนุนสามารถเข้าถึงที่อยู่อาศัยที่มีราคาย่อมเยามากขึ้น แต่ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น คือ มีผู้คนจำนวนมากถูกผลักไสออกจากที่อยู่อาศัยและต้องกลายเป็นคนไร้บ้าน ความต้องการที่อยู่อาศัยขนาดเล็กและราคาประหยัดเพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากเงื่อนไขและการตัดสินใจเหล่านี้ แต่ในขณะเดียวกันก็มีที่อยู่อาศัยที่เหมาะสมไม่เพียงพอต่อความต้องการของทุกคน" Ojankoski กล่าว

"มันไม่ใช่เรื่องที่น่าแปลกใจเลย การที่คนไร้บ้านเพิ่มขึ้นเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นแน่นอนเมื่อมีการตัดลดสวัสดิการที่อยู่อาศัย การบอกให้ครอบครัวที่มีรายได้น้อยไปหาที่อยู่ที่ถูกลงเอง แต่กลับไม่มีอุปทานของที่อยู่อาศัยราคาประหยัดที่เพียงพอให้พวกเขาเลย เป็นเรื่องที่น่าเสียดายมาก และที่แย่กว่านั้นคือมันเป็นปัญหาที่สามารถป้องกันได้ ฟินแลนด์ไม่ได้มีปัญหาหนี้สาธารณะที่รุนแรงจนควบคุมไม่ได้ การยอมรับความจริงและกล้าที่จะลงทุนในที่อยู่อาศัยเพื่อสังคมและสวัสดิการในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำ แม้ว่าจะต้องเพิ่มการขาดดุลงบประมาณก็ตาม เป็นทางเลือกที่สมเหตุสมผลในมุมมองของฉัน การปฏิรูปสวัสดิการสามารถรอให้เศรษฐกิจฟื้นตัวก่อนก็ได้" Janne กล่าว

ทั้งนี้ รัฐบาลฟินแลนด์จะเริ่มแผนระยะยาวในการแก้ปัญหาคนไร้บ้านให้หมดไปในปี 2027 ในช่วงเดือนมีนาคมนี้ โดยโครงการพัฒนาในท้องถิ่น และเงินสนับสนุนมากกว่า 8 ล้านยูโร

"เราจำเป็นต้องดำเนินการตอนนี้ ก่อนที่ปัญหาจะฝังรากลึกไปมากกว่านี้ สถานการณ์นี้ไม่ได้เกิดจากปัญหาคอขวดเพียงจุดเดียว เราจึงต้องใช้แนวทางที่หลากหลายในการป้องกันภาวะไร้บ้าน หากทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ การแก้ไขปัญหาคนไร้บ้านก็คือการป้องกันไม่ให้ใครต้องเผชิญกับภาวะไร้บ้านตั้งแต่แรก" Ojankoski กล่าว

อ้างอิง
Homelessness on the rise in Finland for first time in over a decade: 'It's unacceptable'
Homelessness started to increase in Finland