การศึกษาชิ้นใหม่ พยายามค้นหาคำตอบว่า “ทำไมการฟัง ‘เพลงเศร้า’ ถึงทำให้เรารู้สึกเพลิดเพลินใจ” โดยพบว่า ความเศร้าแม้จะเป็นอารมณ์ด้านลบ แต่กลับช่วยเพิ่มความเพลิดเพลินทางด้านดนตรีให้กับเรา และอาจช่วยให้เรารับมือกับอารมณ์ต่างๆ ในชีวิตจริงได้ดียิ่งขึ้น

โดยทั่วไป คนมักรู้สึกเศร้าเมื่อฟังเพลงโปรดสุดซึ้งของตัวเอง ปรากฏการณ์นี้สร้างความสงสัยให้กับนักวิจัยด้านดนตรีมาเป็นเวลานาน ว่าทำไมกิจกรรมที่กระตุ้นอารมณ์เชิงลบถึงสามารถดึงดูดผู้คนให้เต็มใจที่จะเสาะหาและเสพมัน

นักวิจัยถกเถียงถึงการค้นพบในการศึกษาก่อนหน้า ซึ่งเสนอว่า ความเศร้าไม่สามารถเป็นความเพลิดเพลินได้

ศาสตราจารย์เอ็มเมอรี ชูเบิร์ท จากคณะศิลปะและสื่อ มหาวิทยาลัยนิวเซาท์เวลส์ ออสเตรเลีย กล่าวว่า “มันเป็นการขัดแย้งกันที่คิดว่า คุณจะเพลิดเพลินกับสิ่งที่ทำให้รู้สึกถึงอารมณ์ด้านลบ แต่งานวิจัยนี้เป็นครั้งแรกที่แสดงหลักฐานเชิงประจักษ์ว่า ความเศร้าสามารถส่งผลโดยตรงในทางบวก และสร้างความเพลิดเพลินทางด้านดนตรี”

ในการศึกษา มีผู้เข้าร่วมทดลองเป็นนักศึกษาระดับปริญญาตรีสาขาดนตรี 50 คน โดยนักวิจัยอนุญาตให้พวกเขาเลือกเพลงเศร้าสุดโปรดด้วยตัวเอง ซึ่งมีทั้งคนที่เลือกเพลงคลาสสิคของบีโธเฟน และเพลงป๊อปสุดฮิตอย่างเพลงของเทเลอร์ สวิฟท์

ในการทดลอง นักวิจัยขอให้ผู้เข้าร่วมทั้ง 50 คน จินตนาการถึงการลบส่วนที่เศร้าออกไปจากเพลง และถามผู้เข้าร่วมการวิจัยว่า ยังชอบเพลงโปรดของตัวเองต่างไปจากเดิมหรือไม่ ร้อยละ 82 ตอบว่า การลบเอาความเศร้าออกไปทำให้ความเพลิดเพลินในการฟังเพลงของพวกเขาลดลง

“ข้อค้นพบนี้เผยว่า ความรู้สึกเศร้าจากการฟังเพลง อาจเพิ่มความพึงพอใจในการฟังเพลงมากขึ้น” ศาสตราจารย์เอ็มเมอรี กล่าว

ข้อค้นพบนี้สัมพันธ์กับทฤษฎีก่อนหน้าที่ชี้ว่า ความพึงพอใจจากเพลงเศร้าเป็นผลโดยตรงจากความรู้สึก ‘จับใจ’ แต่การศึกษาชิ้นนี้เสนอเพิ่มเติมว่า ความเศร้าโดยตัวมันเองช่วยเพิ่มความเพลิดเพลินทางด้านดนตรี ซึ่งสามารถทำให้เราเกิดความรู้สึกที่ดีได้ และการได้สัมผัสกับอารมณ์หลากหลายผ่านบทเพลงในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย อาจช่วยให้เราสามารถรับมือกับอารมณ์ต่างๆ ในชีวิตจริงได้ดียิ่งขึ้น

“ก่อนหน้านี้เราคิดกันว่า เมื่อคนฟังเพลงแล้วรู้สึกเพลิดเพลินกับความเศร้า พวกเขารู้สึกว่าเพลงนั้นจับใจ แต่การค้นพบนี้เผยว่าความรู้สึกจับใจและเศร้ามีความหมายซ้อนทับกันอยู่ หรือพูดอีกอย่างก็คือ ความจับใจไปกระตุ้นความเศร้า เช่นเดียวกับที่ความเศร้าไปกระตุ้นความรู้สึกจับใจ” ศาสตราจารย์เอ็มเมอรีกล่าว

ศาสตราจารย์เอ็มเมอรีกล่าวว่า อาจมีเหตุผลมากมายว่า ทำไมคนถึงรู้สึกเพลิดเพลินกับดนตรีที่ทำให้ตัวเองเศร้า

ศาสตราจารย์เอ็มเมอรีกล่าวด้วยว่า ประสบการณ์ของอารมณ์ที่หลากหลายในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย จะช่วยให้เราเรียนรู้วิธีรับมือกับสิ่งที่เราเผชิญอยู่ในโลกจริงได้ดียิ่งขึ้น

ที่มา
Why Sad Songs Feel Good: Music’s Emotional Paradox