สส.รัฐแคลิฟอร์เนียของสหรัฐฯ กำลังสร้างความเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ เกี่ยวกับ "ความสุข" ของประชาชน หลังผลสำรวจพบประชาชนร้อยละ 26 ไม่ค่อยมีความสุข โดยตั้งคณะกรรมการเพื่อกำหนดนโยบายสาธารณะที่ทำให้ประชาชนมีความสุขมากขึ้น และเพิ่งเปิดเวทีประชาพิจารณ์รับฟังเสียงจากประชาชนไปเมื่อเร็วๆ นี้

แม้ “ความสุข” จะเป็นเรื่องของปัจเจกมากๆ แต่ แอนโธนี เรนดอน สมาชิกสภานิติบัญญัติจากพรรคเดโมแครต รัฐแคลิฟอร์เนีย กลับพยายามที่จะเอาความสุขมาเป็นศูนย์กลางในการกำหนดนโยบายมากขึ้น เขาตั้งคณะกรรมการเพื่อศึกษาว่าอะไรที่ทำให้คนมีความสุข โดยใช้ชื่อว่า “คณะกรรมการความสุขและผลลัพธ์นโยบายสาธารณะ” และทำประชาพิจารณ์เป็นครั้งแรกเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา

“คงเป็นเรื่องน่าขันมากๆ ถ้าคนที่ร่างกฎหมายไม่ศึกษาว่าอะไรที่จะทำให้คนเรามีความสุขมากขึ้น เพราะถ้าเราทำให้ประชาชนมีบ้านก็แล้ว มีงานก็แล้ว แต่พวกเขากลับยังทุกข์อยู่ แสดงว่าสิ่งที่เราพยายามทำมันล้มเหลวยังไงล่ะ ดังนั้น ผู้ร่างกฎหมายจำเป็นต้องคิดถึงความสุขของประชาชนเป็นอย่างแรกในการกำหนดนโยบาย” เรนดอนกล่าว

จากการสำรวจของสถาบันนโยบายสาธารณะแห่งแคลิฟอร์เนีย เผยว่า ประชาชนชาวแคลิฟอร์เนียราว 1 ใน 3 ระบุว่าพวกเขา “มีความสุขมาก” ขณะที่ร้อยละ 26 บอกว่า “ไม่ค่อยมีความสุข” การสำรวจพบว่า ผู้ใหญ่อายุระหว่าง 18 - 34 ปี ซึ่งเป็นกลุ่มที่ยังต้องเช่าบ้านอยู่ ไม่จบการศึกษาระดับปริญญาตรี และมีรายได้ต่อปีไม่เกิน 40,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 1,457,500 บาท) คือ กลุ่มที่มีความสุขน้อยกว่าคนกลุ่มอื่นๆ

แคลิฟอร์เนียกำลังสร้างรากฐานใหม่ให้กับสหรัฐอเมริกา โดยสภานิติบัญญัติแห่งรัฐอย่างน้อย 12 แห่งทั่วประเทศ มีคณะกรรมการที่ทำงานด้านสุขภาพจิตและการใช้สารเสพติด แต่ยังไม่มีรัฐใดที่มีคณะกรรมการที่มุ่งเน้นทำงานเพื่อตามหาความสุขของประชาชน อย่างไรก็ตาม แนวคิดที่จะนำความสุขมาเป็นส่วนหนึ่งในการกำหนดนโยบายสาธารณะไม่ใช่เรื่องใหม่ ดังจะเห็นได้จากประเทศภูฏานที่เอาความสุขมาเป็นเป้าหมายของนโยบายสาธารณะ และวัดผ่าน “ดัชนีความสุขมวลรวมประชาชาติ” ที่เขียนไว้ในรัฐธรรมนูญ โดยรัฐจัดให้มีการดูแลสุขภาพ การศึกษาฟรี การปกป้องวัฒนธรรมดั้งเดิม และอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้

สำหรับคณะกรรมการฯ ที่ตั้งขึ้น เข้าร่วมรับฟังการทำประชาพิจารณ์ โดยผู้เชี่ยวชาญหลายคนให้ข้อมูลว่าอะไร คือ สิ่งที่ทำให้ผู้คนมีความสุข และบทบาทของเจ้าหน้าที่รัฐในการสร้างความสุขให้กับประชาชนคืออะไร ซึ่งคณะกรรมการฯ ได้วางแผนที่จะเผยแพร่รายงานเร็วๆ นี้

เมลิกซาห์ เดเมอร์ ศาสตราจารย์ด้านความสุขจากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ระบุว่า กิจกรรมยามว่าง ปฏิสัมพันธ์ทางสังคม และสถานการณ์ต่างๆ ในชีวิต ล้วนมีส่วนทำให้คนเรารู้สึกมีความสุข เจ้าหน้าที่รัฐสามารถทำงานเพื่อเพิ่มความสุขให้กับประชาชนได้ ด้วยการลงทุนในทรัพยากรด้านสุขภาพจิต การเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้มากขึ้น เช่นเดียวกับการสอนเรื่องคุณค่าแห่งความสุขให้กับเด็กในโรงเรียน นอกจากนี้ ความสุขยังทำให้ประชาชนมีแนวโน้มที่จะไปลงคะแนนเสียงมากขึ้น มีความคิดสร้างสรรค์มากขึ้น และมีสุขภาพที่ดีมากขึ้นอีกด้วย

แคลิฟอร์เนียมักจะนำหน้ารัฐอื่นในประเด็นต่างๆ ทั้งนโยบายสภาพภูมิอากาศและประเด็นเรื่องสิทธิพลเมือง แต่กลับตามหลังหลายประเทศในประเด็นเรื่องการให้ความสำคัญกับความสุขของประชาชนในการกำหนดนโยบาย แม้ว่าประชาชนจะมีมุมมองที่แตกต่างกันต่อการมีส่วนร่วมกับภาครัฐ แต่หน้าที่ของรัฐคือการทำงานเพื่อประชาชน และเป้าหมายที่จะทำให้ประชาชนมีความสุขก็คือเป้าหมายของนโยบายสาธารณะทั้งปวง

อ้างอิง
What makes people happy? California lawmakers want to find out
Can the government make you happy? California is going to try
Why California is making happiness a public policy issue
Select Committee on Happiness and Public Policy Outcomes