Skip to main content

ในวันนี้ (23 ก.พ.) วัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 กำลังเดินทางมายังประเทศไทยเพื่อฉีดให้กับคนไทย แต่รู้หรือไม่ว่าเมื่อ 67 ปีมาแล้ว หรือ 23 ก.พ. 2497 นั้นมีกลุ่มเด็กนักเรียนในโรงเรียนชั้นประถมศึกษาในเมืองพิตต์เบิร์ก รัฐเพนซิลเวเนีย ได้รับวัคซีนป้องกันโปลิโอเป็นครั้งแรก โดยวัคซีนนี้ได้รับการพัฒนาจาก ดร.โจนาส ซอล์ก

ถึงแม้โปลิโอจะไม่ร้ายแรงเท่าโรคกาฬโรคหรือไข้หวัดใหญ่ แต่โปลิโอเป็นโรคติดต่อที่แพร่ระบาดอย่างน่ากลัว และดูเหมือนจะไม่สามารถหยุดการแพร่ระบาดได้ โดยโรคโปลิโอเป็นโรคติดเชื้อไวรัสเฉียบพลัน ติดต่อจากคนสู่คนทางอุจจาระและปาก และทำให้กล้ามเนื้อเสื่อมสภาพ อัมพาต และถึงขั้นเสียชีวิตได้

และแม้ว่ายาจะดีขึ้นมาก แต่ในช่วงศตวรรษที่ 20 ในโลกตะวันตก โปลิโอยังเกิดผลกระทบต่อเด็กส่วนใหญ่ บางครั้งก็เกิดในผู้ใหญ่ได้ และบุคคลที่มีชื่อเสียงที่สุดของการระบาดในอเมริกาในปี 2464 คือ ประธานาธิบดีแฟลงคลิน เดลาโน โรสเวลต์

ช่วงปลายทศวรรษที่ 1940 เดือน มี.ค. กลุ่มองค์กรระดับรากหญ้าชื่อ Dimes ได้ถูกก่อตั้งขึ้นด้วยความช่วยเหลือของประธานาธิบดีรูสเวลต์ ในการหาวิธีป้องกันโรคโปลิโอ จึงเกณฑ์ ดร.ซอล์ก หัวหน้าห้องปฏิบัติการวิจัยไวรัสที่มหาวิทยาลัยพิตต์เบิร์ก โดยซอล์ก พบว่า โปลิโอมีสายพันธุ์พื้นฐาน 3 ชนิด มากถึง 125 สายพันธุ์ และวัคซีนที่มีประสิทธิภาพจำเป็นต้องใช้เพื่อต่อสู้กับทั้ง 3 สายพันธุ์

หลังจากฉีดวัคซีนจำนวนมากในปี 2497 พบว่ามีความสำเร็จสูงถึง 60-70% จนวัคซีนทำให้เกิดการระบาดกระทันหันใน 200 ราย หลังจากการตรวจสอบพบว่าเกิดจากความผิดพลาดของวัคซีน จึงได้ปรับปรุงวัคซีนใหม่ และภายในเดือน ส.ค. 2498 มีการฉีดวัคซีนจำนวน 4 ล้านครั้ง ผู้ป่วยโปลิโอในสหรัฐอเมริกาลดลงจาก 14,647 รายในปี 2498 เหลือ 5,894 รายในปี 2499 และในปี 2502 ประเทศอื่นๆ อีก 90 แห่งใช้วัคซีนของซอล์ก

ต่อมาวัคซีนโปลิโอรุ่นใหม่ที่พัฒนาโดยอัลเบิร์ต ซาบิน ได้เปลี่ยนเป็นการหยดยาแทนการฉีด และได้รับอนุญาตในปี 2505 และไม่นานก็ได้รับความนิยมมากกว่าแบบวัคซีน เนื่องจากราคาถูกและง่ายกว่าการฉีด ทั้งนี้ยังไม่มีการรักษาโปลิโอถ้ามีคนติดเชื้อ แต่การใช้วัคซีนได้กำจัดโรคโปลิโอไปจากประเทศสหรัฐฯ แล้ว