'Peach Economy' ไอเดียธุรกิจที่ผสานจุดแข็งของประเทศไทย คือ อุตสาหกรรมสร้างสรรค์ หรือ เศรษฐกิจสีส้ม (Orange Economy) เข้ากับการเป็นประเทศที่เปิดกว้างให้กับความหลากหลายของเพศวิธี นำเสนอโดย บริษัท Canvas Ventures International (CVI)
ดร.พันธุ์อาจ ชัยรัตน์ ประธานบริษัท Canvas Ventures International (CVI) อดีตผู้อำนวยการสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (NIA) บอกว่า แม้เศรษฐกิจไทยจะเผชิญความท้าทายต่างๆ โดยเฉพาะการขึ้นภาษีจากสหรัฐฯ และความผันผวนของการเมืองโลก แต่ถ้าลองมองการเติบโตของผู้ประกอบการหน้าใหม่ๆ ในต่างจังหวัด จะพบว่า ในประเทศไทยนั้นมีหลายธุรกิจที่เริ่มจากการเป็นผู้ประกอบการเล็กๆ ในท้องถิ่น และเติบโตเป็นกิจการหลักหลายร้อยล้านบาท และมีหุ้นในตลาดทุน สิ่งเหล่านี้คือสัญญาณที่ชี้ให้เห็นว่า ประเทศไทยมีศักยภาพที่จะก่อให้เกิดผู้ประกอบการหน้าใหม่ที่มีความหลากหลายทางธุรกิจสูงมาก
ทว่าคำถามคือ ท่ามกลางวิกฤติที่หลายคนกำลังวิตก จะทำอย่างไรจึงจะสร้างธุรกิจหน่วยใหม่ๆ ให้เติบโตได้ เพราะนักลงทุนย่อมต้องแบกรับความเสี่ยงที่สูงขึ้นในระยะเริ่มต้น ในขณะที่คนทำธุรกิจเองก็ไม่มีตำราหรือพี่เลี้ยงที่กางหลักสูตรแบบสำเร็จรูปคอยชี้แนะว่าควรหรือไม่ควรเดินไปทางไหน
ดร.พันธุ์อาจ อธิบายว่า เรื่องนี้ไม่ใช่ปัญหาใหญ่ เพราะหลายธุรกิจที่ประสบความสำเร็จในระดับโลก ล้วนแต่มีนักลงทุนที่เข้าไปช่วยกันปั้นแต่งแทบจะตั้งแต่วันแรกที่เริ่มธุรกิจ หรือกระทั่งในวันที่ยังเป็นแค่กลุ่มคนที่ชอบและสนใจในสิ่งเดียวกันมารวมตัวกันสร้างนวัตกรรมอะไรบางอย่างเสียด้วยซ้ำ
แล้วประเทศไทยมีจุดเด่นอะไรที่จะสร้างสรรค์นวัตกรรมที่ดึงดูดนักลงทุนได้ คำตอบคือ การสร้าง “ธุรกิจสีพีช”
'ธุรกิจสีพีช' ความสร้างสรรค์บนความหลากหลาย
Peach Economy คือ นิยามของ เศรษฐกิจสีพีช เป็นการผสมสานกันระหว่าง สีส้ม ซึ่งเป็นภาพแทนของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ (Creative Industry หรือ Orange Economy) และ สีชมพู หรือ Pink Economy ซึ่งมาจากสีที่เป็นสัญลักษณ์ของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ เป็นแนวคิดที่ตั้งต้นจาก Canvas Ventures International ที่มองเห็นศักยภาพของไทยในการส่งออกธุรกิจสร้างสรรค์ ในขณะเดียวกันก็สนับสนุนความหลากหลายทางเพศ ภายใต้ความหวังที่จะให้ไทยเติบโตพ้นไปจากกับดักอุตสากรรมแบบเดิม และดึงดูดนักลงทุนจากทั่วโลก
เหตุใดต้องเป็นอุตสากรรมสร้างสรรค์สีพีช ? ดร.พันธุ์อาจ ชวนพิจารณาถึงภูมิทัศน์สินค้าทางวัฒนธรรมของไทยว่า สิ่งที่ทั่วโลกรู้จักไทยตอนนี้ คือ ภาพยนตร์และละครวาย (Boys love and Girls love) ที่มูลค่าหลายร้อยล้านบาท และมีแนวโน้มการเติบโตที่สูงมาก ในขณะที่ปัจจัยด้านโครงสร้างพื้นฐานโดยเฉพาะในตัวเมือง เช่น กรุงเทพฯ ก็เป็นพื้นที่ปลอดภัยของกลุ่ม LGBTQ+ จากหลายภูมิภาค หลายคนให้สัมภาษณ์ว่า กรุงเทพฯ คือ safe zone ซึ่งทั้งสองปัจจัยนั้นสอดรับกันเป็นอย่างยิ่งที่ควรจะต่อยอดเพื่อสร้างศูนย์กลางธุรกิจสีพีชให้เกิดขึ้นที่ประเทศไทย
“เราพูดเรื่อง sloft power มาตลอด ซึ่งมันเกิดขึ้นจริงได้ใน Peach Economy เราจะทำให้กรุงเทพฯเป็นศูนย์กลางการลงทุนอุตสาหกรรมเหล่านี้ การขยายตัวของซีรีย์วาย และการเข้ามาถ่ายทำซีรีย์จากต่างประเทศ เป็นสิ่งที่บ่งบอกว่า ไทยมีศักยภาพที่จะดึงดูดนักลงทุนให้เข้ามา” ดร.พันธุ์อาจกล่าว
อย่างไรก็ตาม แม้จะมองเห็นโอกาสการเติบโตและศักยภาพทางเศรษฐกิจ แต่การเริ่มต้นเป็นผู้ประกอบการสำหรับคนคนหนึ่งนั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย หากมีเพียงแต่แรงบันดาลใจและความมุ่งมั่น เพราะหากไร้ซึ่งเงินทุนและคนคอยชี้แนะ ก็ยากมากที่จะประสบความสำเร็จ ซึ่ง Canvas Ventures International มองเห็นปัญหานี้ ทำให้อีกหนึ่งบทบาทของ CVI นอกจากจะเป็น บริษัทลงทุนสตาร์ตอัพหน้าใหม่ ยังเป็นพี่เลี้ยงให้กับเหล่าสตาร์ตอัพ ในการหันหัวเรือให้ถูกทางตั้งแต่วันแรกของการทำธุรกิจ
Canvas Ventures พี่เลี้ยงนักธุรกิจหน้าใหม่ตั้งแต่ Day one
อีกหนึ่งบทบาทหลักของ CVI คือ การเข้าไปร่วมพัฒนาปลุกปั้นผู้ประกอบการตั้งแต่ระยะเริ่มต้น (early stage) ดร.พันธุ์อาจกล่าวว่า ในประเทศไทย วิธีคิดแบบนี้อาจจะถูกมองว่าเสี่ยงมาก เพราะที่ผ่านมาในบ้านเรารวมถึงรัฐบาลเองก็ไม่เลือกสนับสนุน startup เพราะพวกเขาอาจจะมีสายป่านทางธุกิจสั้น ดร.พันธุ์อาจ อธิบายว่าสิ่งที่ CVI ทำคือ การเข้าไปร่วมสร้างความสำเร็จ สร้างโอกาสในการเติบโตแบบระยะยาว
“หากเราช่วยเพียงการหานักลงทุนมาเจอ startup แต่ไม่เข้าไปช่วยสร้างโมเดลหรือแนวทางธุริกิจ ตลอดจนความเป็นไปได้ใหม่ๆ ก็แทบจะเป็นไปได้น้อยมากที่จะเกิดธุรกิจหรือนวัตกรรมใหม่ๆ ที่หลากหลาย เพราะพวกเขาล้มหายตายจากไปก่อนที่จะยืนระยะจนประสบความสำเร็จ” ดร.พันธุ์อาจกล่าว
ดร.พันธุ์อาจ ย้ำว่าสิ่งที่เขาและ Canvas Ventures International อยากเห็นคือ การเติบโตของบริษัทไทยยุคใหม่ที่สง่างาม ไม่อยากให้ภาพลักษณ์ของบริษัทยุคใหม่เต็มไปด้วยปัญหาเรื่องธรรมาภิบาลแบบในอดีตที่หลายคนครหา และมองว่า ตอนนี้เป็นโอกาสดีที่ผู้ประกอบการ และคนที่มีพลังอยากทำธุรกิจ แต่อาจจะยังไม่มีประสบการณ์หรือไม่ชำนาญ ควรเริ่มลงมือได้ตั้งแต่ตอนนี้ เพราะ Canvas Ventures International จะเป็นกำลังสำคัญในการผลักดันกลุ่มคนรุ่นใหม่ สร้างนวัตกรรม สร้างความหลากหลายให้วงการอุตสาหกรรมไทย และเกิดคลื่นลูกใหม่พาประเทศก้าวไปข้างหน้า