ผู้บริหารมูลนิธิวิกิมีเดีย ซึ่งเป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรผู้ดูแลแพลตฟอร์มสารานุกรมออนไลน์เสรี ‘วิกิพีเดีย’ เผยว่ามีการแทรกซึมเกิดขึ้นในแพลตฟอร์มเพื่อควบคุมและแก้ไขเนื้อหาโดยมีเป้าหมายสนับสนุนมุมมองของจีน โดยมูลนิธิได้สั่งแบน 7 บรรณาธิการวิกิพีเดียจากจีนแผ่นดินใหญ่ด้วยเหตุผลความปลอดภัย
‘แม็กกี้ เดนนิส’ รองประธานมูลนิธิวิกิมีเดียได้เผยว่า มูลนิธิได้ตรวจสอบกลุ่ม ‘Wikimedians of Mainland China’ (WMC) ที่อ้างว่ามีสมาชิกเป็นผู้ใช้งานวิกิพีเดียเกือบ 300 คน พบว่าบรรณาธิการอาสาบางคนในกลุ่มแสวงหาประโยชน์โดยมิชอบจากสิทธิ์ที่ได้รับเพื่อสนับสนุน “จุดมุ่งหมายของจีน” โดยมูลนิธิได้แบนผู้ใช้งาน 7 คน และเพิกถอนสิทธิ์การดูแลจากอีก 12 คนที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มดังกล่าว
ผู้บริหารมูลนิธิวิกิมีเดียชี้ว่า มูลนิธิได้สอบสวนการแทรกซึมในวิกิพีเดียภาษาจีนมาเกือบ 1 ปี แต่ข้อมูลเกี่ยวกับการคุกคามที่เชื่อถือได้ต่อความปลอดภัยของอาสาสมัครทำให้มูลนิธิต้องให้ความสำคัญกับการตอบสนองอย่างเร่งด่วน โดยทางมูลนิธิกำลังต่อสู้กับครอบงำของกลุ่มที่พยายามควบคุมการบรรณาธิการแก้ไขบทความบนวิกิพีเดียเพื่อสนับสนุนมุมมองมองเฉพาะบางอย่าง และได้ตั้งทีมจัดการข้อมูลที่ถูกบิดเบือนขึ้นมาดูแล
แต่ถึงแม้รองประธานวิกิมีเดียจะชี้ว่าเป้าหมายของการแทรกซึงดังกล่าวคือการควบคุมเนื้อหา แต่ก็เผยกับบีบีซีว่าเธอไม่ได้อยู่ในฐานะที่จะชี้ว่าทางการจีนอยู่เบื้องหลังหรือมีข้อมูลที่จะทำเช่นนั้น
จีนแบนการเข้าถึงเว็บไซต์วิกิพีเดียเมื่อปี 2562 แต่ก็ยังมีผู้ใช้งานบางส่วนที่เข้าเว็บไซต์ดังกล่าวผ่านบริการ VPN ขณะที่รายงานระบุว่ากลุ่ม WMC ก่อตั้งขึ้นมาเมื่อปี 2560 โดยบอกว่ามีเป้าหมายช่วยผู้ใช้งานรายใหม่ในการใช้งานและแก้ไขวิกิพีเดีย รวมถึงส่งเสริมแพลตฟอร์มดังกล่าวในจีน ซึ่งหลังมูลนิธิวิกิมีเดียมีมาตรการแบนออกมา กลุ่ม WMC ก็ออกแถลงการณ์ตอบโต้ว่ามูลนิธิให้ใส่ร้ายคนกลุ่มเล็กๆ โดยไม่มีหลักฐานรับรอง และการกระทำของมูลนิธิขัดต่อความรู้สึกและความคิดเห็นของชุมชน
ความเคลื่อนไหวนี้ยังขึ้นหลังเมื่อเดือนก.ค. เว็บไซต์ข่าวฮ่องกงฟรีเพรสรายงานว่าเกิด “สงครามบรรณาธิการ” ระหว่างบรรณาธิการอาสาของวิกิพีเดียในจีนแผ่นดินใหญ่และฮ่องกง ในการเปลี่ยนแปลงแก้ไขบทความที่เล่าถึงความขัดแย้งทางการเมืองระหว่างทั้งสองฝ่าย ซึ่งสถานการณ์เลวร้ายลงหลังการปิดหนังสือพิมพ์ 'แอปเปิลเดลี่' ของฮ่องกง โดยบรรณาธิการในจีนพยายามผลักดันให้ใช้รายงานจากสื่อของรัฐบาลจีนในฐานะแหล่งข่าวที่เชื่อถือได้ ขณะเดียวกันฮ่องกงฟรีเพรสยังเผยว่ามีการถกเถียงในกลุ่มแชทของบรรณาธิการอาสาในจีนว่า จะรายงานเกี่ยวกับบรรณาธิการในฮ่องกงต่อสายด่วนตำรวจความมั่นคงแห่งชาติอีกด้วย ซึ่งนี่ได้สร้างความหวาดระแวงให้กับสมาชิกชุมชนวิกิพีเดียในฮ่องกงต่อการแสดงความเห็นในบทความที่มีความอ่อนไหวทางการเมือง และกลัวตกเป็นเป้าหากข้อมูลตัวตนของพวกเขาถูกเปิดเผย โดยได้เรียกร้องให้ทีมดูแลด้านความเชื่อถือและความปลอดภัยของมูลนิธิวิกิมีเดียช่วยเหลือ
ทั้งนี้ รายงานของบีบีซีระบุว่าหลายสัปดาห์ก่อนหน้านี้ มูลนิธิวิกิมีเดียได้ตอบสนองคำเตือนเรื่องความปลอดภัยด้วยการจำกัดการเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลที่สามารถระบุตัวตนได้ใน 2 เขตที่การเข้าถึงเว็บไซต์วิกิพีเดียถูกบล็อกซึ่งรวมถึงในจีน โดยทางมูลนิธิกังวลว่าบรรดาอาสาสมัครซึ่งบางคนยังเป็นเยาวชนอาจถูกเอาเปรียบหรือบังคับให้แชร์ข้อมูลส่วนตัวโดยรัฐหรือคนอื่นๆ เพื่อประโยชน์ในการสนับสนุนข้อมูลที่มีอคติ ซึ่งรองประธานมูลนิธิวิกิมีเดียเผยว่า ซอฟต์แวร์ได้แสดงให้เห็นว่าการดำเนินการดังกล่าวของมูลนิธิได้ผล และยังไม่มีข้อมูลถูกนำไปใช้ในทางที่ผิด
อ้างอิง :
- Wikipedia blames pro-China infiltration for bans
