พจนานุกรมภาษาอังกฤษออกซ์ฟอร์ด ประกาศให้  “Rage Bait” เป็น “คำแห่งปี” ประจำปี 2025 อย่างเป็นทางการ และเรียกมันว่า “เหยื่อล่อที่ได้ผลที่สุดของอินเทอร์เน็ตยุคนี้”

หลังจากเปิดให้คนกว่า 30,000 คนร่วมโหวตบน อินสตาแกรม เป็นเวลา 3 วัน คำที่มีผู้โหวตมากที่สุด คือ “rage bait” โดยเฉือนชนะคำว่า “aura farming”

เว็บไซต์สำนักพิมพ์แห่งมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด อธิบายว่า rage bait เกิดจากการรวมคำว่า “rage” ที่หมายถึง ความโกรธ กับคำว่า “bait” ที่หมายถึง เหยื่อล่อ

คำแห่งปีของพจนานุกรมออกซ์ฟอร์ดเมื่อปีที่แล้ว คือ คำว่า “brain rot” ซึ่งหมายถึง ภาวะเสื่อมถอยของจิตใจและสติปัญญา หรือภาวะ “สมองเน่า” จากการเสพเนื้อหาไร้คุณภาพบนโลกออนไลน์ที่มากเกินไป

เว็บไซต์ระบุว่า มีการใช้คำว่า rage bait เพิ่มขึ้นถึง 3 เท่าในรอบปีที่ผ่านมา สะท้อนถึงการที่ผู้คนจำนวนมากขึ้นตระหนักถึงผล “ด้านลบ” ของชีวิตออนไลน์ และรู้สึกว่าถูกดึงเข้าไปในการถกเถียงที่แบ่งแยกคนออกไปอยู่คนละขั้ว หรือไม่ก็ถูกดึงไปสู่การโต้เถียงที่รุนแรงมากขึ้น ซึ่งเป็นผลจาก “อัลกอริทึม” ของโซเชียลมีเดีย และธรรมชาติของ “การเสพติด” เนื้อหาลักษณะนี้

พจนานุกรมออกซ์ฟอร์ด ให้นิยามคำว่า rage bait ไว้ว่า “เป็นคำนาม หมายถึง เนื้อหาออนไลน์ที่ถูกออกแบบมาอย่างตั้งใจเพื่อกระตุ้นความโกรธหรือความไม่พอใจ ด้วยการทำให้หงุดหงิด ยั่วโมโห หรือสร้างความขุ่นเคือง มักถูกโพสต์เพื่อดึงทราฟฟิกหรือกระตุ้นการมีส่วนร่วมกับเว็บเพจหรือบัญชีโซเชียลมีเดีย”

“เมื่อก่อนอินเทอร์เน็ตมุ่งดึงความสนใจ ด้วยการจุดความอยากรู้อยากเห็นเพื่อให้เราคลิก แต่ตอนนี้มันขยับไปสู่การควบคุมอารมณ์ของเรา และวิธีที่เราตอบสนอง” แคสเปอร์ กราธโวล ประธานของพจนานุกรมภาษาต่างๆ ของสำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด กล่าว

คำว่า rage bait ปรากฏทางออนไลน์ครั้งแรกบนในปี 2002 ใช้เรียกปฏิกิริยาโกรธเกรี้ยวของคนขับรถที่ถูกรถคันข้างหลังเปิดไฟสูงใส่ โดยคิดว่าเป็นการ “ยั่วยุโดยเจตนา” ต่อมา คำนี้กลายมาเป็นสแลงบนอินเทอร์เน็ต และกลายมาเป็นคำสำหรับเนื้อหาที่ตั้งใจยั่วยุให้คนรู้สึกโกรธ ด้วยการยั่วโมโห ขัดใจ หรือจงใจแบ่งฝักแบ่งฝ่าย และกลายเป็นคำที่ถูกกล่าวถึงทั้งในห้องข่าวและวงสนทนาของครีเอเตอร์

เนื้อหาลักษณะ rage bait เป็นกลยุทธ์ในการดึงเอนเกจเมนต์ที่ได้ผล ซึ่งปรากฏให้เห็นบ่อยในโพสต์เกี่ยวกับการเมือง และเมื่ออัลกอริทึมของโซเชียลมีเดียเริ่มเพิ่มการมองเห็นกับเนื้อหาที่ยั่วยุมากขึ้น ก็ได้ก่อให้เกิดการปฏิบัติ เช่น rage farming หรือ การหว่านเนื้อหาที่ยั่วให้โกรธซ้ำๆ เพื่อสะสมความเดือดดาลและการมีส่วนร่วมในระยะยาว โดยเฉพาะในรูปแบบการบิดเบือนข้อมูล หรือเนื้อหาที่อิงทฤษฎีสมคบคิด

ส่วนคำที่มีผู้โหวตมากเป็นอันดับสองในปีนี้ คือ คำว่า “aura farming” หมายถึง การหว่านบุคลิกหรือภาพลักษณ์ที่ดูดี มีเสน่ห์ดึงดูด โดยแสดงออกในลักษณะที่ตั้งใจสื่อถึงความมั่นใจ ความคูล ซึ่งทำให้ตัวเองดู “เปล่งประกาย”

Aura farming ปรากฏครั้งแรกในปี 2023 และถูกใช้มากขึ้นเรื่อยๆ จนเพิ่มขึ้นสูงสุดในเดือนกรกฎาคมของปีนี้ จากวิดีโอไวรัลของเรย์ยัน อาร์กัน ดีกา เด็กอินโดนีเซียวัย 11 ปี ที่ดูคูลโดยที่ไม่ต้องใช้ความพยายาม ในการทำหน้าที่เต้นเพื่อกระตุ้นฝีพายเรือแข่ง

“ปีที่แล้ว brain rot สะท้อนความล้าของสมองจากการไถหน้าจอแบบไม่รู้จบ แต่ปีนี้ rage bait ฉายให้เห็นถึงเนื้อหาที่ถูกออกแบบมาอย่างเจาะจงเพื่อจุดชนวนความโกรธเพื่อเรียกคลิก ซึ่งเป็นวัฏจักรที่ทรงพลังโดยใช้ความเดือดดาลกระตุ้นการมีส่วนร่วม และให้อัลกอริทึมช่วยทำหน้าที่ขยายต่อ การรับรู้ซ้ำๆ ทำให้เราหมดเรี่ยวแรงทางจิตใจ คำเหล่านี้ไม่ได้แค่บอกถึงกระแส แต่เป็นการเผยว่า แพลตฟอร์มกำลังกำหนดวิธีคิดและพฤติกรรมของเราอย่างไร” แคสเปอร์ กล่าว

ที่มา
‘Rage bait’: Oxford’s Word of the Year 2025, and what it says about our society
The Oxford Word of the Year 2025 is rage bait