บริษัทในญี่ปุ่นที่พนักงานส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงสูงวัย นำเสนอบริการใหม่ให้กับลูกค้า โดยการให้ “คุณยาย” ไปอยู่เป็นเพื่อน คอยดูแล ทำกับข้าว เก็บกวาดบ้าน กระทั่งคุยปรับทุกข์ หรือให้คำแนะนำปัญหาชีวิต เป็นการสร้างโอกาสในการทำงานให้กับผู้สูงอายุในญี่ปุ่น

บริษัท Client Partners ซึ่งดำเนินการโดยผู้บริหารและพนักงานที่เป็นผู้หญิงทั้งหมด พนักงานราว 300 ถึง 400 คน ร้อยละ 80 มีอายุมากกว่า 60 ปี เริ่มต้นให้บริการใหม่ “การจ้างคุณยายไปอยู่เป็นเพื่อน” เพื่อมอบประสบการณ์ของการมีผู้หญิงสูงอายุคอยดูแลจิตใจลูกค้าที่เหน็ดเหนื่อยจากวัตถุนิยม โดยคิดค่าบริการครั้งละ 60 ดอลลาร์ หรือประมาณ 1,950 บาท

ก่อนหน้านี้ บริษัทเคยเปิดบริการที่ชื่อ OK!Obaachan มาแล้วในปี 2011 โดยคาดหวังว่าจะช่วยแก้ไขปัญหาให้กับลูกค้าที่เป็นผู้หญิงด้วยกันถึงจะทำได้

“มีแฮนดี้แมนผู้ชายจำนวนมากแล้ว และเราก็รู้ว่าตลาดอิ่มตัวแล้ว แต่แค่เราเพิ่มคำว่าผู้หญิงเข้ามา ก็เป็นการเปิดตลาดใหม่ขึ้นมา” รุริ คานาซาวะ ซีอีโอ Client Partners กล่าว

คุณยาย ทาเอโอะ เคจิ ในวัย 69 ปี หนึ่งในพนักงานของ Client Partners เล่าว่า หลังจากสุนัขของเธอจากไป เธอก็อยากหางานทำเพื่อทำให้ตัวเองไม่อยู่ว่าง และมีทางเลือกเดียวที่คุณยายพบว่าผู้หญิงในวัยอย่างเธอสามารถทำได้ ก็คือ งานปัดกวาดเช็ดถูทำความสะอาดบ้าน

คุณยายทำงานเป็นแม่บ้านทำความสะอาด จนวันหนึ่ง ลูกสาวของคุณยายได้พบกับเข้าบริษัท Client Partners ที่จ้างผู้หญิงสูงอายุมาแสดงบทบาทคุณยายให้กับลูกค้าซึ่งเป็นคนแปลกหน้า ซึ่งในการทำงาน คุณยายจะแสดงบทบาทเสมือนคุณยายจริงๆ กับลูกค้า ทั้งการทำอาหารให้ทาน และให้การสนับสนุนในเรื่องอารมณ์ความรู้สึก

รุริบอกว่า การที่บริษัทมีการจัดเตรียมเรื่องการสนับสนุนด้านอารมณ์ให้กับลูกค้า ทำให้บริษัทของเธอโดดเด่นจากบริการให้จ้างคนมาเป็นเพื่อนของบริษัทแห่งอื่นๆ

“คุณยายซึ่งเป็นพนักงานของพวกเรา จะทำอาหารให้กิน และทำตัวเป็นแม่ให้กับลูกค้า ช่วยมอบความอบอุ่นให้ตามที่ลูกค้าต้องการ” รุริกล่าว

ศาสตราจารย์ คาโอริ โอคาโนะ จากสาขาเอเชียศึกษา มหาวิทยาลัย  La Trobe ซึ่งวิจัยเรื่องบทบาททางเพศในสังคมญี่ปุ่นบอกว่า บริษัท Client Partners สร้างโอกาสที่มีคุณค่าอย่างมากกับผู้หญิงสูงอายุ โดยเห็นค่าของทักษะการทำงานบ้านในสังคมที่มักไม่ให้คุณค่ากับทักษะและประสบการณ์ของผู้สูงวัยที่เป็นผู้หญิง

“งานนี้มอบความรู้สึกของการเติมเต็มให้กับผู้หญิงสูงอายุ ซึ่งก่อนหน้านี้เคยไม่มีงานทำ ทำให้พวกเธอรู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่าและเป็นประโยชน์กับคนอื่น” ศาสตราจารย์ คาโอริกล่าว

โดยปรกติ คนวัยเกษียณในญี่ปุ่นจะได้รับเงินจากกองทุนบำนาญ แต่ศาสตราจารย์ คาโอริกล่าวว่า ผู้หญิงมักได้รับเงินบำนาญในจำนวนที่น้อยกว่าผู้ชาย เพราะจ่ายเงินสะสมเข้ากองทุนบำนาญน้อยกว่า เนื่องจากค่านิยมในช่วง 2 ทศวรรษที่ผ่านมา ผู้หญิงญี่ปุ่นที่แต่งงานต้องลาออกจากงานเพื่อมารับบทบาทแม่คอยเลี้ยงดูลูกๆ และเมื่อเด็กๆ โตขึ้น ผู้หญิงเหล่านี้จึงค่อยเริ่มกลับเข้าสู่การเป็นการทำงาน ซึ่งมักไม่ใช่งานประจำ

ขณะที่ ศาสตราจารย์ เอริโกะ เทรามูระ ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการทรัพยากรมนุษย์ จากมหาวิทยาลัย Meikai มองว่า จำนวนของผู้หญิงสูงอายุที่จะเข้ามาในตลาดแรงงานจะเพิ่มสูงขึ้นอีกนับจากนี้

“ผู้หญิงสูงอายุมักจะมีช่วงระยะเวลาที่ไม่มีงานทำหรือต้องทำงานพาร์ทไทม์ที่ยาวนาน ซึ่งถูกจำกัดไว้ด้วยทักษะการทำงานที่สั่งสมไว้”  ศาสตราจารย์ เอริโกะกล่าว

ศาสตราจารย์ เอริโกะกล่าวว่า บริษัท Client Partners ถือว่าเป็นการสร้างนวัตกรรมทางสังคม ที่ผสมผสานการดูแลผู้สูงอายุ การสร้างชุมชน และการจ้างงาน เข้าด้วยกัน

ที่มา
Need some 'motherly warmth'? In Japan, you can hire a grandma for as little as $60