‘แก๊งค์ถิ่นนิยม’ เกิดขึ้นจากความตั้งใจของ มล-จิราวรรณ คำซาว ที่เกิดใน อ.เชียงดาว ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์และนักวิจัยที่ภาคภูมิใจในถิ่นฐานบ้านเกิด และสนใจธรรมชาติสิ่งแวดล้อม

เธอลาออกจากงาน และกลับสู่เชียงดาว โดยนำเอาความรู้ความเชี่ยวชาญด้านวิทยาศาสตร์มาพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนที่บ้านเกิด ส่งเสริมการผลิตในท้องถิ่นโดยนำมาสร้างผลิตภัณฑ์ปลอดสารพิษ เช่น ชาจากดอกไม้ รวมถึงผลผลิตจากป่าชุมชนอย่างน้ำผึ้งป่า และการเกษตรอินทรีย์แบบครบวงจร ตั้งแต่การเพาะปลูกวัตถุดิบ แปรรูป ไปจนถึงจัดจำหน่าย โดยได้ก่อตั้งศูนย์เรียนรู้การทำเกษตรอินทรีย์ครบวงจร ‘ทุ่งกับดอย’ ขึ้นมา

ล่าสุด เธอต่อยอดสินค้าการเกษตรในท้องถิ่น โดยนำมาแปรรูปและออกแบบบรรจุภัณฑ์ จาก Local Products กระทั่งมีโรงงานแปรรูปขนาดเล็กภายในท้องถิ่น จนกลายเป็นผลิตภัณฑ์เกษตรอินทรีย์ที่ได้มาตรฐานสามารถนำไปออกงานแสดงสินค้าที่กรุงเทพฯ และได้รับความสนใจจากหลายประเทศ ซึ่งเธอเน้นย้ำว่า การทำเกษตรอินทรีย์ให้อยู่รอดต้องให้ชาวบ้านมีรายได้ก่อน ดังนั้น การรวมกลุ่ม การออกแบบผลิตภัณฑ์ การตลาด การใช้สื่อทุกช่องทางจึงมีความสำคัญอย่างมาก

นอกจากนั้น ถิ่นนิยม ของเธอ ยังได้ร่วมมือกับทางมูลนิธิสื่อชาวบ้าน(มะขามป้อม) จัดกิจกรรม “เชียงดาว เมืองแห่งการเรียนรู้” โดยได้เปิด ‘Chiang Dao Classroom’ เชียงดาว ซึ่งเป็นการท่องเที่ยวชุมชน เช่น พาเด็กเยาวชนไปเรียนรู้จักสีจากก้อนหินในลำห้วย พาเดินป่าเรียนรู้สมุนไพร เห็ดในป่า เรียนรู้เรื่องไฟป่า ทดลองปลูกข้าว การทำอาหารพื้นเมือง การทำผ้ามัดย้อมจากสีธรรมชาติ ซึ่งทุกกระบวนการเรียนรู้เน้นการอยู่ร่วมกับวิถีชุมชน วิถีธรรมชาติอย่างแท้จริง

หมายเหตุ: ผลงานนี้ผลิตขึ้นโดย โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพผู้สื่อข่าวภูมิภาคในการสื่อสารนวัตกรรมและเศรษฐกิจฐานราก ภายใต้การสนับสนุนของ กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.)