หลายคนที่ตรากตรำกรำงานมาจนถึงครึ่งหลังของปี คงคิดถึงวันลาพักร้อนและแผนการเดินทางท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อน และชาร์จพลังให้พร้อมสำหรับการกลับมาลุยงานหนักกันต่อ แต่หลายครั้งการท่องเที่ยวที่ตั้งเป้าหมายเพื่อหยุดพักกลับกลายเป็นความเครียดอีกแบบหนึ่ง จากแผนการเดินทาง เรื่องที่พัก และอื่นๆ หรือไม่ได้ทำให้รู้สึกผ่อนคลายแบบที่ตั้งใจเอาไว้
ในการเดินทางท่องเที่ยวเพื่อฟื้นฟูสภาพร่างกายและจิตใจ มีผู้นำเสนอทฤษฎีที่ว่าด้วย “การไปอยู่ใกล้น้ำ” หรือ Blue mind ซึ่งจะช่วยให้วันหยุดพักร้อนของเราตอบโจทย์และเป็นไปตามความต้องการของการได้พัก ให้พลังจากธรรมชาติช่วยเยียวยาและเติมพลังให้กับเรา
Blue mind นำเสนอโดย วอลเลส เจ นิโคลส์ นักชีววิทยาทางทะเล ซึ่งสนใจหาคำตอบว่า เหตุใดการอยู่ใกล้น้ำ เช่น มหาสมุทรจึงส่งผลดีกับสมองของเรา เขาเชื่อว่าหากสามารถไขปริศนานี้ได้ และทำให้คนเข้าใจ ก็จะสามารถช่วยให้ปกป้องมหาสมุทรและสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลทำได้ดีขึ้น เขาเขียนหนังสือชื่อ Blue Mind และเดินสายบรรยายตามที่ต่างๆ ซึ่งเนื้อหาในหนังสือเป็นการผสมผสานระหว่างคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ กับเรื่องราวเกี่ยวของผู้คนที่ค้นพบความสงบและจิตใจที่กระจ่างชัดเมื่อได้อยู่ใกล้ทะเล ทำให้หนังสือนี้ได้รับความนิยมในวงกว้าง และเป็นหนังสือขายดีในระดับประเทศ ต่อมามีการนำทฤษฎี Blue mind มาปรับใช้กับรูปแบบและจุดหมายปลายทางของการเดินทางท่องเที่ยว
“ทฤษฎี Blue mind คือ ความคิดที่ว่าการไปอยู่ใกล้กับน้ำ อย่างเช่น มหาสมุทร หรือทะเลสาบ หรือแม่น้ำ โดยสถานที่เหล่านี้จะส่งผลต่อสมอง ทำให้เรารู้สึกสงบ” ลี บาร์นส์ ประธาน Intrepid Travel ธุรกิจท่องเที่ยวแบบกลุ่มเล็กกล่าว
ลีกล่าวว่า ทฤษฎีนี้มีความสมเหตุสมผล เพราะน้ำมีบางอย่างที่ช่วยขจัดความสับสนอลหม่านของสมองและจิตใจ และการได้อยู่ใกล้น้ำก็เป็นเหมือนช่องหายใจขนาดใหญ่ที่ช่วยให้เราได้หยุดพักหายใจ
คำอธิบายเกี่ยวกับทฤษฎี Blue mind บอกว่า น้ำมีความเกี่ยวเนื่องกับความสงบ น้ำส่งผลดีต่อสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจ น้ำในมหาสมุทร แม่น้ำ หรือแม้แต่ในอ่างอาบน้ำ ก็ช่วยทำให้เรารู้สึกสงบได้ ทั้งยังช่วยเพิ่มความคิดสร้างสรรค์
น้ำ ส่งผลต่อร่างกายช่วยเพิ่มสารสื่อประสาทชื่อ โดปามีน หรือที่รู้จักกันว่า ฮอร์โมนที่สร้างความรู้สึกดี, ช่วยเพิ่ม เซโรโทนิน หรือฮอร์โมนความสุข และทำให้ ออกซิโทซิน หรือฮอร์โมนความรักเพิ่มขึ้น ขณะที่ไปช่วยลด คอร์ติซอล หรือฮฮร์โมนความเครียดให้ต่ำลง
ขณะที่สี เสียง และความรู้สึกถึงน้ำ สามารถทำให้อัตราการเต้นของหัวใจลดลง ทำให้รู้สึกสงบ มีงานวิจัยพบว่า การนั่งชมสัตว์น้ำในอควาเรียมเพียง 10 นาที สามารถทำให้ความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจลดลง และมีงานวิจัยที่ที่ระบุว่า น้ำสามาถช่วยลดอาการเครียด ลดอัตราการเต้นของหัวใจ และช่วยให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น แม้ว่าจะไม่ได้ลงไปเล่นหรือสัมผัสน้ำเลยก็ตาม
เอสเทอร์ ซูแซก บล็อกเกอร์ด้านการท่องเที่ยวบอกว่า เธอเชื่อทฤษฎี Blue mind เพราะมันทำให้รู้สึกผ่อนคลายเสมอเวลาที่ได้อยู่ใกล้ทะเลหรือมหาสมุทร ซึ่งทำให้เธอมักหาเวลาหรือโอกาสที่ไปที่ชายหาดหรือไปเดินเล่นไปตามริมฝั่งแม่น้ำเสมอ
เอสเทอร์เชื่อว่า คนที่กำลังจะเสร็จสิ้นจากงานที่ยุ่งยากและยาวนาน หรือคนที่กำลังหมดไฟจากการทำงาน หนึ่งในวิธีที่ช่วยได้ คือ การจัดทริป Blue mind เพื่อฟื้นฟูสภาพจิตใจและร่างกาย
ขณะที่ลีแนะนำว่า ลองมองหาสถานที่ที่น้ำเป็นใจกลางของการท่องเที่ยว และลองคิดว่าจะทำกิจกรรมอะไรเกี่ยวกับน้ำ เช่น พายเรือคายัค ว่ายน้ำ หรือนั่งชมพระอาทิตย์ตกที่ริมทะเล กุญแจสำคัญคือ การทำให้จังหวะชีวิตช้าลงและปล่อยให้น้ำทำหน้าที่สร้างมนต์วิเศษ
“โดยธรรมชาติแล้ว น้ำจะช่วยให้คุณหยุดพัก ไม่ต้องเปิดแอป ไม่มีเสียงรบกวน มีแค่เพียงจังหวะของคลื่นหรือทะเลสาบที่สงบนิ่ง สำหรับคนที่รู้สึกถึงความหนักอึ้งจากโลกสมัยใหม่ การได้มาอยู่ใกล้น้ำจะช่วยเยียวยาได้อย่างเหลือเชื่อ” ลีกล่าว
เขาแนะนำด้วยว่า การไปท่องเที่ยวกับกรุ๊ปทัวร์เล็กๆ และปล่อยให้ไกด์ท้องถิ่นจัดการเรื่องต่างๆ เช่น การเดินทาง เรื่องที่พัก สามารถช่วยลดความเครียดจากการที่ต้องวางแผนการท่องเที่ยวด้วยตัวเอง และทำให้เราสามารถจดจ่อกับชั่วขณะของการเดินทางมาเพื่อพักผ่อน
เอสเทอร์บอกว่า การให้ Blue mind เป็นทริปที่สร้างแรงบันดาลใจ เธอแนะนำว่า ให้มองหาสถานที่ที่น้ำจะเป็นส่วนหนึ่งในทุกวันของจังหวะชีวิต เช่น เมืองเล็กๆ ที่อยู่ริมทะเล
“เมื่อไปถึงที่นั่น ให้ใช้เวลานั่งและอยู่กับมัน มองดูเกลียวคลื่น ออกไปว่ายน้ำในทะเล ทำสิ่งต่างๆ ให้น้อย และรับรู้ความรู้สึกให้เยอะๆ” เอสเทอร์กล่าว
ถ้าคุณผู้อ่านคิดวางแผนท่องเที่ยวครั้งต่อไป ทฤษฎี Blue mind ก็อาจเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ
อ้างอิง
Is 'Blue mind Theory' The Secret To A Great Vacation?
What is Blue mind?
The Legacy of Wallace J. Nichols, Founder of the Blue Mind Movement